บ่อเกลือโบราณ เกลือภูเขา หนึ่งเดียวในโลก

ณ หมู่บ้านกลางหุบเขา อันแสนไกลของจังหวัดน่าน มีหมู่บ้านเล็ก ๆ แห่งหนึ่งที่เก็บงำเรื่องราวเก่าแก่ไว้ในกลิ่นอายของควันไฟและไอร้อนจากน้ำเกลือ นั่นคือ บ่อเกลือโบราณ หนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวน่านที่เต็มไปด้วยเสน่ห์ทางวัฒนธรรม ที่สะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาชาวบ้านซึ่งสืบทอดกันมายาวนานหลายร้อยปี

อำเภอบ่อเกลือเป็นหนึ่งในไม่กี่แห่งของประเทศไทยที่สามารถผลิตเกลือได้จากน้ำใต้ดิน แม้จะอยู่ห่างไกลจากทะเลก็ตาม “บ่อเกลือโบราณ” แห่งนี้มีอายุมากกว่า 800 ปี โดยชาวบ้านจะใช้น้ำเกลือจากใต้ดินขึ้นมาต้มในหม้อดินจนตกผลึกเป็นเกลือสินเธาว์ กระบวนการทั้งหมดทำด้วยมือ ใช้แรงงานคนล้วน ๆ ถือเป็นมรดกทางภูมิปัญญาที่หาได้ยากในปัจจุบัน

สิ่งที่ทำให้บ่อเกลือโบราณน่าทึ่งคือการที่ชาวบ้านยังคงใช้วิธีดั้งเดิมในการผลิตเกลือ เริ่มจากการตักน้ำเกลือใต้ดินขึ้นมาเก็บไว้ในโอ่ง จากนั้นนำน้ำไปต้มในกระทะใบใหญ่ด้วยฟืน จนน้ำระเหยและเหลือเพียงผลึกเกลือสีขาวสะอาด กว่าจะได้เกลือแต่ละถุงต้องใช้เวลาหลายชั่วโมง

สำหรับชาวบ้านที่นี่ การทำเกลือไม่ใช่แค่กิจกรรมทางเศรษฐกิจ แต่เป็นหัวใจของวิถีชีวิต เกลือที่ผลิตได้จะถูกนำไปขาย แลกเปลี่ยน หรือใช้ในงานบุญ งานประเพณีต่าง ๆ นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งเรียนรู้และภูมิปัญญาที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น ทำให้บ่อเกลือกลายเป็นส่วนหนึ่งของอัตลักษณ์ท้องถิ่น

ปัจจุบัน บ่อเกลือโบราณได้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวน่านที่น่าสนใจ นักท่องเที่ยวสามารถเข้าชมกระบวนการทำเกลือ ลองชิมน้ำเกลือ หรือซื้อเกลือแร่ธรรมชาติกลับไปเป็นของฝาก และที่สำคัญยังได้สัมผัสกับวิถีชีวิตที่เรียบง่าย เป็นกันเอง ท่ามกลางธรรมชาติที่เงียบสงบของเทือกเขาน่าน

หากคุณมีโอกาสเดินทางไปท่องเที่ยวน่าน อย่าลืมแวะไปเยือน “บ่อเกลือโบราณ” แล้วคุณจะได้พบกับความงดงามของภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ยังคงหายใจอยู่ท่ามกลางขุนเขา