วัดภูมินทร์ ตั้งอยู่ใจกลางเมืองน่าน จังหวัดน่าน เป็นหนึ่งในวัดที่มีชื่อเสียงและงดงามที่สุดในภาคเหนือของประเทศไทย ด้วยเอกลักษณ์ทางสถาปัตยกรรมและจิตรกรรมฝาผนังที่โดดเด่น ทำให้วัดภูมินทร์กลายเป็นจุดเช็คอินสำคัญที่นักท่องเที่ยวไม่ควรพลาด
ประวัติความเป็นมา : วัดภูมินทร์ สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2139 โดยพระเจ้าเจตบุตรพรหมมินทร์ กษัตริย์แห่งราชวงศ์ภูมินทร์ เพื่อเป็นศูนย์กลางทางศาสนาและวัฒนธรรมของเมืองน่าน ชื่อวัด “ภูมินทร์” มาจากพระนามของพระองค์ เป็นวัดเพียงหนึ่งเดียวในประเทศไทยที่สร้างทรงจตุรมุข
สถาปัตยกรรมและศิลปกรรมที่โดดเด่น ได้แก่
1. สถาปัตยกรรมอุโบสถจัตุรมุขเพียงหนึ่งเดียวในไทย
สิ่งที่โดดเด่นที่สุดของวัดภูมินทร์คือ อุโบสถจัตุรมุข ซึ่งเป็นอาคารหลังเดียวที่ผสาน “อุโบสถ” และ “วิหาร” เข้าด้วยกัน และมีเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย มีลักษณะเป็นอาคารทรงสี่เหลี่ยม มีมุขยื่นออกไปทั้งสี่ทิศ ภายในประดิษฐาน พระพุทธรูปปางมารวิชัย 4 องค์ ประทับนั่งหันพระพักตร์ไปยังทั้งสี่ทิศ
2. จิตรกรรมฝาผนัง “ปู่ม่านย่าม่าน”
หนึ่งในจุดที่โด่งดังและดึงดูดผู้คนจากทั่วสารทิศก็คือ จิตรกรรมฝาผนังเรื่อง “ปู่ม่านย่าม่าน” หรือภาพชายหญิงชาวไทลื้อกำลังกระซิบกัน ภาพนี้ได้รับการยกย่องว่าเป็น งานศิลปะที่แสดงความรักอย่างละเมียดละไม สื่อถึงวิถีชีวิต ความเชื่อ และวัฒนธรรมของชาวน่านในอดีต
เกร็ดน่ารู้ : คำว่า “ปู่ม่านย่าม่าน” มาจากคำเมือง หมายถึง ชายหญิงชาวมอญหรือลื้อ ซึ่งเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในแถบล้านนา
3. ศิลปะผสมผสานล้านนา–ไทยลื้อ
วัดภูมินทร์สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2139 ในสมัยพระเจ้าเจตบุตรพรหมมินทร์ มีการตกแต่งที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะล้านนา ผสมผสานกับศิลปะแบบไทลื้อที่ละเอียดอ่อน ประณีตทุกลวดลาย สื่อถึงความเจริญรุ่งเรืองของเมืองน่านในอดีต
วัดภูมินทร์ไม่เพียงแต่เป็นสถานที่ทางศาสนา แต่ยังเป็นศูนย์รวมของศิลปะและวัฒนธรรมล้านนา จิตรกรรมฝาผนังภายในวัดสะท้อนถึงความเชื่อ ประเพณี และวิถีชีวิตของชาวน่านในอดีต ทำให้วัดแห่งนี้เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญสำหรับผู้ที่สนใจในวัฒนธรรมท้องถิ่น
ที่เที่ยวน่านใกล้เคียงเมื่อมาเยือนวัดภูมินทร์แล้ว ยังมีที่เที่ยวน่านอื่นๆ ที่น่าสนใจ ได้แก่
- วัดพระธาตุเขาน้อยตั้งอยู่บนยอดเขา สามารถมองเห็นวิวเมืองน่านได้อย่างชัดเจน มีพระพุทธรูปปางประทานพรขนาดใหญ่
- วัดพระธาตุแช่แห้งเป็นพระธาตุประจำปีเถาะ มีเจดีย์สีทองอร่าม เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวน่านเคารพนับถือ
- วัดศรีพันต้นโดดเด่นด้วยวิหารสีทองอร่ามและพญานาคเจ็ดเศียร เป็นวัดที่มีความงดงามทางสถาปัตยกรรม
